Poz, kısaca “iş kalemi” olarak da tanımlanabilir. yaklaşık maliyetlerde, teklif cetvellerinde, hakedişlerde ve Teknik şartnamelerde kullanır. Mal ve Hizmet alımı işlerinde de Poz terimi kullanılır. Poz kelime anlamı olarak; Analizler, Rayiçler ve Fiyatlar’ın tamamını kapsar.
Örnek olarak, “Çelik Çubuk” pozundan bahsedelim. Özellikle kamu ihalelerine giren, kamuya iş yapan firmalar arasında, “Demir Pozu” denildiğinde akla ilk olarak Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın yayınladığı Y.23.014 ve Y.23.015 Poz No’lu çelik çubuk imalatları gelmektedir.
Ayrıca, kamuya iş yapmayan firmalar da kendi özel işleri için birim fiyat veri tabanlarını hazırlayabilir. Bu veri tabanları pozlardan oluşur. Tecrübelere dayanılarak detaylı analizler ve fiyatlar çıkartılır.
Her poza ait bir de poz numarası vardır. Poz no ile, yapılacak imalatlar kodlanmış olur.
Aşağıda bir örneği bulunmaktadır:
Poz No: Y.23.014
Tanımı: Ø 8- Ø 12 MM NERVÜRLÜ BETON ÇELİK ÇUBUĞU, ÇUBUKLARIN KESİLMESİ, BÜKÜLMESİ VE YERİNE KONULMASI
Yayınlayan İdare: Çevre ve Şehircilik Bakanlığı
Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, İller Bankası, Devlet Su İşleri, Karayolları, Vakıflar Genel Müdürlüğü gibi idareler her yıl pozlar için güncel fiyat yayınlarlar. Böylece ihaleye çıkacak olan resmi kurumlar, ihaleye çıkacakları inşaat işinin yaklaşık olarak maliyetini bu pozlar üzerinden hesaplayabilirler.